Na początek może trochę historii o tej wspaniałej grze!
Już starożytni Grecy i Rzymianie grali w gry przypominające petanque. Grecy używali do tego celu okrągłych kamieni (spheristics), Rzymianie natomiast drewnianych kul pokrytych żelazem.
Grecy preferowali grę bardziej siłową, która polegała na wyrzuceniu kul na jak największą odległość, podczas gdy Rzymianie bardziej stawiali na precyzję i umiejętności. To właśnie Rzymianie jako pierwsi zastosowali w grze świnkę (zwaną jackiem lub cochonnet).
Barbarzyńska inwazja spowodowała, że „gra w kule” zniknęła, aby pojawić się jako jeszcze bardziej popularna w średniowieczu. Gra stała się do tego stopnia popularna, że w XIV w. najpierw Karol IV, a potem Karol V zakazali tej gry poddanym, uważając, że powinni zająć się czymś bardziej pożytecznym niż rzucanie kulami do celu.
Później jednak, we wczesnych latach XVI w. gracze znaleźli swojego zwolennika w osobie papieża Juliusza II. Pragnącpowrotu stolicy apostolskiej w ręce Włoch zebrał najlepszych graczy i uformował drużynę, która miała być niepokonana w rzucaniu kamieniami.
W czasie wojen średniowiecznych wojska często zabawiały się grając kulami armatnimi.
Mocną ostoją gry w petanque były klasztory. Mnisi z lubością oddawali się grze. W czasach nowożytnych gra w kule stała się ulubioną rozrywką mieszczaństwa i arystokracji.
Na przełomie XIX i XX w. powstała odmiana gry w kule znana pod nazwą „jeu provencal”. Gra stała się tak popularna, że pojawiała się we wszystkich dziedzinach życia codziennego. Wraz z rozwojem cywilizacji zmieniała się też technika wykonywania kul.
Kule drewniane nabijane metalem produkowane ok. 1904 r. przez Felixa Rofritscha w Marsylii.
W 1910 roku w Marsylii rozegrano pierwszy oficjalny turniej w petanque. Współczesne kule znanej firmy „La Boule Bleue”.
Zasady
Poniżej zamieszczamy zasady i reguły gry w petanque:
1. Petanque jest sportem rozgrywanym przez dwie drużyny lub dwie osoby:
- 3 graczy przeciw 3 graczom – „triplet”; grający używają po dwie kule,
- 2 graczy przeciw 2 graczom – „dublet”; grający używają po trzy kule,
- 1 gracz przeciw 1 graczowi – „singiel”; grający używają po trzy kule.
2. Grać w kule można prawie na każdym terenie – żwir, ziemia, trawa. Najlepiej jednak gra się na żwirku. Do gry wyznacza się boisko o wymiarach 4 x 15 metrów, ale do gry rekreacyjnej takie ograniczone pole nie jest wymagane.
3. Do gry używa się kul stalowych o określonych parametrach:
średnica: 70,5mm – 80mm,
waga: 650g – 800g,
i małej drewnianej kulki zwanej „buszon” lub „świnka” o średnicy: 25mm – 35mm.
4. Drużynę lub osobę rozpoczynającą rozgrywkę wybiera się losowo.
5. Gracz rozpoczynający wybiera miejsce rzutów i rysuje na ziemi okrąg nie mniejszy niż 35cm i nie większy niż 50cm, z tego okręgu rzuca się kulami stojąc obiema nogami w narysowanym okręgu. Obie stopy rzucającego muszą znajdować się wewnątrz okręgu i mieć kontakt z podłożem do momentu dotknięcia rzucaną kulą ziemi.
6. Gracz rozpoczynający rzuca małą drewnianą kulkę na odległość 6m – 1Om, zachowując odległość około 1m odstępu od przeszkody (mur, drzewo).
7. Gracz rozpoczynający, rzuca kulą stalową możliwie blisko małej kulki.
8. Gracz drużyny przeciwnej, przeciwnik rzucając kulą stara się umieścić swoją kulę, bliżej małej kulki albo wybić, usunąć kulę rywala.
9. Grę kontynuuje drużyna, osoba, której kula jest dalej od małej kulki do momentu umieszczenia swojej kuli bliżej małej kulki.
10. Gdy drużynie, osobie przegrywającej „skończą się” kule lub zrezygnuje ona z dalszych rzutów i swojej kolejki (traktuje się taką sytuację jakby drużyna, osoba wyrzuciła wszystkie kule), drużyna przeciwna, osoba stara się umieścić resztę swoich kul bliżej małej kulki.
11. Gdy zespoły, osoby nie mają już kul następuje obliczenie punktów. Wygrywający dostaje tyle punktów, ile kul umieścił bliżej małej kulki.
12. Drużyny (jeden z jej graczy), osoba, która wygrała rzuca małą kulką z miejsca, w którym ostatnio kulka leżała. Rozpoczyna się następna rozgrywka.
13. Wygrywa drużyna, osoba, który pierwsza zgromadzi 13 punktów.
Współcześnie gra ta jest coraz bardziej popularna i zajmują się nią ludzie w różnym wieku, o różnych zainteresowaniach, usposobieniu, itd. Ogólnie rzecz biorąc jest to sposób rekreacji dla każdego! Ze względu na wzrost liczby osób uprawiających petanque, rośnie liczba organizowanych zawodów w tej dyscyplinie.